Cùng với sự phát triển của truyền thông và công nghệ, những cái tên như retinol, tretinoin,.. đã dần trở nên quen thuộc và được sử dụng phổ biến với mục đích làm đẹp. Vậy bản chất của chúng là gì, chúng có thực sự thần thánh như quảng cáo từ các nhãn hàng hay không ? Hãy cùng tìm hiểu và bài viết này chỉ xin đề cập đến Retinoids đường bôi.
- Retinoid là gì và hoạt động như thế nào trên da?
- Retinoids là một nhóm chất dẫn xuất của vitamin A.
- Khi retinoids vào trong da, nó được chuyển thành retinol, sau đó chuyển thành retinaldehyde và cuối cùng chuyển thành dạng có tác dụng sinh học là tretinoin.
- Điều này lý giải vì sao các sản phẩm chứa tretinoin lại có hiệu quả cao hơn nhưng cũng đi kèm với nhiều tác dụng phụ hơn. Đây là một trong những retinoids cần được kê đơn, kiểm soát và hướng dẫn sử dụng từ các bác sĩ Da Liễu để tránh những tai biến đáng tiếc.
- Tác dụng của Retinoids với làn da:
- Điều trị mụn trứng cá: Retinoids có thể làm giảm tình trạng mụn trong giai đoạn điều trị tấn công và là một thuốc bôi hiệu quả, an toàn để điều trị duy trì sau đó. Bên cạnh đó nó còn làm giảm nguy cơ sẹo, thâm do mụn trứng cá để lại.
- Chống lão hóa da: Retionoid là tăng quá trình tổng hợp collagen, giảm hình thành collagenase; tăng tốc độ đổi mới và thay thế tế bào sừng làm cho da dày hơn, khỏe hơn, giảm các nếp nhăn nhỏ. Ngoài ra, Retinoids còn được sử dụng như một chất trắng da, hỗ trợ rất tốt trong quá trình điều trị và ngăn ngừa nám da, tàn nhang và các vấn đề liên quan đến sắc tố khác.
- Điều trị các bệnh da khác: vảy nến, dày sừng nang lông, …
Hiện nay, tretinoin dạng bôi đã được cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho phép điều trị lão hóa da
- Phân loại Retinoids:
Dựa vào cấu trúc ta chia retinoids thành 4 thế hệ:
- Thế hệ 1: gồm retinaldehyde, retinol, tretinoin, isotretinoin, alitretinoin.
- Thế hệ 2: gồm acitretin và etretinate.
- Thế hệ 3: gồm adapalene và tazarotene.
- Thế hệ 4: trifarotene
Thế hệ 1, 3 xuất hiện rất nhiều trong các sản phẩm chăm sóc và làm đẹp da. Trong khi đó thế hệ 2 thường dùng nhiều dưới dạng uống, được dùng điều trị vảy nến và một số bệnh da khác. Thế hệ 4 có tác dụng chủ yếu trong điều trị bệnh trứng cá.
- Tác dụng phụ của Retinoids:
- Khô da, mẩn đỏ, bong tróc da khi mới bắt đầu sử dụng và dùng với liều lượng quá nhiều.
- Bùng phát mụn trong thời gian đầu sử dụng.
- Làm nặng thêm các tình trạng bệnh lý đã có trước đó như viêm da cơ địa.
- Da nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, tăng khả năng sạm da, tăng sắc tố, …
- Hiện nay, Retinoids chưa được thử nghiệm trên phụ nữ mang thai. Không nên sử dụng retinoids cho phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Cách sử dụng retinoids hiệu quả:
Retinoids có hiệu quả rất tốt trong chăm sóc da, là thần dược trong ngăn ngừa và điều trị các vấn đề về lão hóa . Đặc biệt, hai hoạt chất phổ biến hiện nay là retinol và tretinoin đang có nhiều nồng độ khác nhau, phù hợp với từng loại da và từng giai đoạn khác nhau.
Tuy nhiên để tránh các tác dụng phụ đáng tiếc, chúng ta cần lưu ý:
- Lựa chọn các sản phẩm từ nồng độ thấp đến nồng độ cao dần cùng như ưu tiên lựa chọn các retinoids yếu trước ( retinaldehyde => retinol => tretinoin)
- Tăng dần tần suất bôi: có thể bôi cách ngày trong vài tuần đầu sau đó bôi hằng ngày.
- Bôi kèm với dưỡng ẩm để tránh tình trạng kích ứng.
- Sử dụng kem chống nắng thường xuyên và đúng cách để bảo vệ da, hạn chế bị thâm sạm, tăng sắc tố.
- Tránh dùng chung retinoids với các sản phẩm dễ gây kích ứng khác như AHA, BHA, vitamin C, … bạn có thể dùng retinoids vào ban đêm và các hoạt chất còn lại vào ban ngày kèm kem chống nắng.
Mỗi làn da sẽ có những đặc điểm và vấn đề khác nhau. Vì vậy, bạn cần xem xét thật kỹ trước khi sử dụng bất kì một sản phẩm nào để chăm sóc da và đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia, các bác sĩ Da Liễu để được thăm khám và tư vấn chuẩn y khoa.
Bs. Thái Thị Mỹ Duyên
Chúng tôi trên mạng xã hội