Tàn nhang (freckles) và đốm nâu (brown spots) là các vết tăng sắc tố kích thước nhỏ rải rác hoặc tập trung thành từng đám, tại các vùng da phơi bày dưới ánh sáng (mặt, cổ, cách tay..).
Điểm khác nhau giữa tàn nhang và các đốm nâu là, tàn nhang có thể nhạt màu hơn vào các tháng ít nắng trong khi các đốm nâu thì không.
Tuy nhiên cả đốm nâu và tàn nhang đều có thể đồng thời xuất hiện trên một người và các yếu tố nguy cơ gây ra hai tình trạng này có những điểm chung cơ bản.
Những ai có nguy cơ cao mắc phải đốm nâu và tàn nhang?
1. Những người có là da trắng thường dễ bị tàn nhang, đặc biệt là những trẻ em có tóc màu đỏ, ở đây gene MC1R(Melanocortin 1 receptor gene) chịu trách nhiệm chính.
Tuy nhiên những tính trạng di truyền này đôi khi cũng biểu hiện ở những người có làn da tối màu hơn.
2. Tương tự tàn nhang, đốm nâu cũng thường xuất hiện ở những cá thể có làn da trắng, bên cạnh đó một lượng đáng kể cũng xuất hiện ở các bệnh nhân có làn da tối màu hoặc dễ bị cháy nắng khi tiếp xúc trong một thời gian ngắn.
Đốm nâu thường xuất hiện sau tuổi 40, nhưng cũng có thể bị sớm hơn.
Điều trị
Trước đây việc điều trị tàn nhang và đốm nâu được xem là thách thức cho đội ngũ thầy thuốc chuyên khoa, tuy nhiên những năm gần đây việc điều trị đã có những bước nhảy vọt và người mắc bệnh cảm thấy hài lòng, an tâm, tự tin về các kết quả đạt được sau điều trị. Có thể giới thiệu một số hướng điều trị như sau:
1. Bằng thuốc và các chế phẩm bôi bề mặt:
Phương pháp này cần sử dụng thường xuyên và lặp lại trong thời gian dài mới mang lại hiệu quả về điều trị, giúp làm mờ đi các tổn thương.
Các chế phẩm có chứa hydroquinone hoặc chất chống oxy hóa như:
- Vitamin C
- Retinoids
- Cysteamine
- Vitamin E
Các chất ức chế tyrosinase :
- Arbutin
- Azelaic acid
- Kojic acid
Ức chế tế bào sắc tố như niacinmide ( B3)
2. Loại bỏ thương tổn nhanh chóng và hiệu quả bằng các thủ thuật:
- Lột da bằng hóa chất, phương pháp áp lạnh bằng nito
- Ứng dụng laser và ánh sáng trong điều trị : Nd:YAG laser, Alexandrite laser, Ruby laser, IPL (intense pulsed light), CO2 laser, Erbium:YAD laser.
3. Quy trình điều trị đốm nâu và tàn nhang tại Khoa Phẫu thuật thẩm mỹ Bệnh viện Da liễu Đà Nẵng:
Tại Khoa PTTM Bệnh viện Da liễu Đà Nẵng, sau khi thăm khám và xác định rõ tổn thương là những đốm nâu hoặc tàn nhang, bệnh nhân sẽ được tư vấn tiến hành làm các thủ thuật loại bỏ thương tổn bằng laser (erbium:YAG; Nd:YAG…, những máy Laser chất lượng cao) kết hợp với các thuốc bôi, tư vấn nhằm hỗ trợ phục hồi làn da, giảm thiểu và ngăn ngừa các tổn thương mới.
Liệu trình điều trị chung: 2-3 lần điều trị liên tiếp tùy thuộc và số lượng và tính chất tổn thương
Khoảng cách giữa các lần điều trị 2-4 tuần.
Ca lâm sàng

Trước điều trị Sau điều trị
Trước điều trị Sau điều trị
Kết luận:
Tàn nhang và đốm nâu là các thương tổn khá thường gặp, ảnh hưởng thẩm mỹ cho người mắc phải, vì thường xuất hiện ở những vùng phơi bày ánh sáng như mặt, cổ, cánh tay…
Hiện nay bệnh có thể được chẩn đoán và điều trị với đáp ứng kì tốt với các công nghệ laser và ánh sáng, kết hợp với các loại dược mỹ phẩm giúp phục hồi và ngăn ngừa tái phát. Hy vọng trong thời gian sớm nhất được đón tiếp, tư vấn cũng như điều trị cho quý bệnh nhân tại khoa Phẫu thuật thẩm mỹ Bệnh viện Da liễu Đà Nẵng./.
Tài liệu tham khảo: DermnetNZ.
Chúng tôi trên mạng xã hội