Điều trị nám da bằng laser YAG Q-switched tại khoa Phẫu thuật thẩm mỹ ĐẠI CƯƠNG Sạm da là tình trạng tăng sắc trên da làm cho da vùng tổn thương có màu nâu, nâu đen, vàng nâu, xanh, xanh đen. Có thể gặp ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể. Vị trí hay gặp là vùng hở, đặc biêt là mặt, cổ. Bệnh ảnh hưởng đến tâm lý và thẩm mỹ của người bệnh. Theo 3 tác giả Fitzpatrick, Montgomery và Lerner thì tiền thân sắc tố có ở trong máu, sau đó vào da qua một quá trình oxy hóa trở thành sắc tố. Quá trình hình thành hạt sắc tố gồm 3 giai đoạn (theo Fitzpatrick và Breathnach) như sau: Giai đoạn I: sinh tổng hợp protein. Giai đoạn II: phát triển các thành phần của tế bào sắc tố. Giai đoạn III: sinh tổng hợp sắc tố.
Chỉ cần một yếu tố nào đó tác động vào bất cứ một khâu nào đó cũng có thể dẫn đến xạm da hoặc nhạt màu da. Các thuốc hoạt chất thường được dùng gần đây để hổ trợ điều trị sạm da (đường toàn thân)
Pycogenol
Chiết xuất tảo biển
Acid cinamic
Đậu nành
Vitamin C
Cystein
Acid tranexamic
Và đặc biệt là gluthation
Trong khuôn khổ bài này xin nói về 3 hợp chất đang được dùng nhiều trên thị trường : Gluthation, pycnogenol và acid tranexamic GLUTHATION Gluthation là một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất trong cơ thể con người. Cơ chế làm sáng da của gluthation theo 3 hình thái:
Làm ức chế trực tiếp men tyroxynase
Hoặc theo cơ chế chuyển eumelanin (màu nâu đen) thành phenomelanin
Và góp phần phân hủy dọn sạch các tế bào ở lớp biểu bì da bị tia tử ngoại oxy hóa.
Dạng bào chế: Viên uống, ngậm dưới lưỡi, tiêm tĩnh mạch. Liều dùng: Một số nghiên cứu dùng dạng uống 500mg/ ngày chia làm 2 lần trong ngày trong 4 tuần đạt hiệu quả trắng sáng và liều 250mg/ngày trong 12 tuần duy trì hiệu quả trắng sáng (được cấp phép dùng bởi Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Thái Lan và Đài Loan) Tác dụng phụ: rối loạn sắc tố da, làm mất giảm màu sắc tố đặc biệt vùng tiếp xúc nắng, giảm hàm lượng dự trữ gluthation nội sinh ở gan.
PYCNOGENOL Pycnogenol là một chiết xuất của vỏ cây thông biển Pháp (Pinus pinaster). Pycnogenol được cho là một chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại Các nghiên cứu cho thấy rằng tác dụng chống oxy hóa của Pycnogenol mạnh hơn nhiều so với vitamin E và vitamin C. Ngoài ra, nó còn tái chế vitamin C, tái tạo vitamin E và tăng hệ thống enzyme chống oxy hóa nội sinh. Pycnogenol bảo vệ chống lại tia cực tím (UV). Do đó pycogenol giúp cải thiện tình trạng da lão hóa và trắng sáng da hiệu quả. Dạng bào chế: viên uống Một số nghiên cứu cho thấy phụ nữ nám má uống pycogenol 75mg/ngày trong 30 ngày giảm tình trạng nám da. Hơn nữa, một số triệu chứng liên quan khác như mệt mỏi, táo bón, đau nhức trong cơ thể và lo lắng cũng được cải thiện. ACID TRANEXAMIC Tác dụng Ức chế hoạt động của plasmin. Plasmin là một protease giúp tăng cường sự giải phóng nội bào của acid arachidonic và hormon alpha: hai chất này có đặc tính kích thích hình thành melanocytes tạo melanin và gây tình trạng sạm da. Giảm sản xuất prostaglandin làm giảm hoạt tính của tyroxynase. Acid tranexamic viên uống Uống 250mg x 2 lần/ngày trong 3 tháng (nghiên cứu của Karn và cộng sự tại Nepal) uống đơn độc. Hoặc uống liều 250mg/ngày, kết hợp với 0,2g vitamin C và E trong thời gian 6-8 tuần. Các nhà khoa học chỉ ra rằng tăng thời gian điều trị hiệu quả hơn là tăng liều TXA (nghiên cứu của ZHU Hongjin và Yang Xihui 2011) Chống chỉ định Quá mẫn với TXA Có tiền sử mắc bệnh huyết khối (trừ khi cùng được điều trị bằng thuốc chống đông). Trường hợp phẫu thuật hệ thần kinh trung ương, chảy máu hệ thần kinh trung ương và chảy máu dưới màng nhện hoặc những trường hợp chảy máu não khác. Người suy thận: do có nguy cơ tích lũy TXA Người bị huyết niệu từ đường niệu trên có nguy cơ tắc trong thận. Acid tranexamic đường tiêm Đường tiêm trong da: vi kim với 4mg/ml TXA được sử dụng trên tổn thương nám mỗi tháng/lần x 3 lần (vào thời điểm tuần 0, tuần 4 và tuần 8) và theo dõi thêm mỗi tháng mỗi lần trong 3 tháng sau đó (trong 1 thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng ở Nam Ấn Độ). Có 41,35% bệnh nhân cải thiện. Nghiên cứu khác ở Hàn Quốc: tiêm trực tiếp trong da (4mg/ml) mỗi tuần trong thời gian 12 tuần. Hơn 75% bệnh nhân cải thiện tình trạng nám. Thận trọng đối tượng Có thai và cho con bú (tác dụng gây quái thai trên động vật thí nghiệm ở những tháng đầu thai kỳ có dùng TXA, thuốc được bài tiết qua sữa mẹ nguy cơ tác dụng phụ đối với trẻ em không chắc có nhưng chỉ nên dùng TXA khi thật sự cần thiết. Không nên dùng đồng thời TXA với estrogen vì có thể gây huyết khối nhiều hơn. Thận trọng khu dùng đồng thời TXA với các thuốc cầm máu khác.
Nguồn tin: Bs.CK1 Nguyễn Thị Thanh Nhàn Khoa Phẫu Thuật Thẩm Mỹ
Chúng tôi trên mạng xã hội